Bohdan Cywiński

Polityczne znaczenie kultury wynika chyba stąd, że ona właśnie jest podstawowym trwałym budulcem wspólnoty: pokazuje świat szerszy od wyznaczanego codziennością indywidualnego losu,  zachęca do myślenia w kategoriach przekraczających osobisty interes materialny, rysując sylwetki  bardzo wielu postaci ludzkich często sugeruje ich tajemnicze podobieństwo, a wtedy

Niczyja suwerenność nie okoliczności zewnętrznych, nie rodzi się z okazji. Wymaga dojrzałości podmiotu, który gotów jest płacić za nią taką czy inną cenę. Prawdziwość  tego stwierdzenia obserwujemy na co dzień w odniesieniu do osób indywidualnych. Człowiek psychicznie czy moralnie zdezintegrowany i niezdolny do podjęcia

Pytanie  - a może cała wiązka pytań -o poczucie tożsamości zbiorowej różnych wspólnot ludzkich wydaje się ważne nie tylko odosobnionym dziwakom. W rozmaity sposób stawiają je filozofowie, historycy, kulturoznawcy, fachowcy od bodaj wszystkich nauk społecznych , politologowie – i oczywiście cała plejada praktyków działania społecznego i

Więc jak? – Kultura, to pokłon przed Olimpem, czy tkliwa  pamięć o Janku Muzykancie? Niektórzy  jednak spoglądają na kulturę jeszcze inaczej – widzą ją nie poprzez wspaniałość jej szczytów i nie przez rozczulającą sielskość starych domowych tradycji,  ale przez  obecność  kryształków tej kultury, a czasem choćby

Pokoleniowe zderzenia starego z nowym są  w dzisiejszej kulturze ludowej – i „post-ludowej” -znacznie bardziej widoczne, niż dwieście i niż sto lat temu, ale podobne zjawiska dostrzegali  też i myśliciele sprzed lat tysiąca. Jedni nad nimi utyskiwali, drudzy patrzyli na nie z entuzjazmem i nadzieją.

Zainteresowanie dziejami ludzkiego dorobku kulturalnego towarzyszy naszej cywilizacji od czasów najdawniejszych. W tej trwałej fascynacji kulturą zmienia się wszakże sposób jej postrzegania i opisywania. Przez długie stulecia uwaga badaczy koncentrowała się na tych dokonaniach i na osobach tych twórców, którzy wydawali się mistrzami rangi

Wróćmy jeszcze na moment do wagi symbolu jako sposobu pokazywania rzeczywistości ludzkiego świata.. Czasem traktujemy go jako „wiedzę w pigułce” – połkniesz i dociera do ciebie wszystko to, co w danym temacie najważniejsze. Coś w tym jest, ale sięgnijmy głębiej. Przejawy ludzkiej aktywności kulturalnej, a

Istotnym miernikiem rzeczywistej przynależności każdego Bobusia do określonej zbiorowości czy wspólnoty jest stopień i sposób jego uczestnictwa w jej kulturze. Bywa bardzo różny, zależny i od typu osobowości i od całego zespołu warunków zewnętrznych. O tym można by napisać jeszcze nie jeden regał książek.

Cóż, podręczniki historii wyrzuca się na śmietnik zazwyczaj w dzień po maturze. To, czego chciały nauczyć, w minimalnym stopniu wpływa na kształtowanie naszej tożsamości i kierunków myślenia o świecie. Bardziej od wiedzy szkolnej „uniwersalizuje” nas (w różny sposób) kontakt ze światową kulturą: literaturą, filmem,

Rozległość czasowa poczucia tożsamości zbiorowej ograniczona jest z kolei zasięgiem naszej pamięci historycznej. Poza nią zaczyna się świat inaczej baśniowy - bo pozbawiony jakiejkolwiek metryki - „ kiedyś, dawno, dawno temu…”. Jego też nie sięgają wymogi racjonalnego myślenia. Świadectwa ze świata baśni nie przyjmie żaden

Dobrze, przyjmijmy, że każdy Bobuś ma swoją tożsamość. Myślał o niej kiedykolwiek, czy nie, ale jakąś tam ma. Czy można się jednak odważyć na dywagacje o zbiorowej tożsamości, jaką dałoby się przypisać jakiejś tak czy inaczej wyodrębnionej kategorii osób ludzkich? Spotykamy to na co

Czy chodzi tu o przynależność stwierdzalną obiektywnie – na przykład genetyczną (syn, wnuczka, dalszy potomek…), etniczną (Polka, Niemiec, na wpół Gruzin…), prawno-administracyjną (poddany, obywatelka, imigrant…), bądź inną podobną, czy też o tę subiektywną, odczuwaną prywatnie, czasem wręcz intymnie, czasem mocniej, kiedy indziej mało zauważalną, a

O tym, czym jest, jaka jest moja własna tożsamość, można nie pomyśleć nigdy – przez całe życie. Rzadko kto zadaje sobie takie „głupie” pytania, normalny człowiek nie ma czasu na filozofię i nie czuje jej palącej potrzeby. Własne „ja” i tak czuje się w sobie,

Poetyka blogowa preferuje w miarę regularny rytm krótkich i  luźno ze sobą powiązanych wypowiedzi na rozmaite tematy, które autorowi wydają się warte poruszenia na piśmie i mogą skłonić ewentualnych czytelników do jakiegoś odzewu. Wartością takiego ciągu wpisów jest ich tematyczna rozmaitość, wskazująca na szeroki

Nie bardzo wierzę w ten powrót do bloga. Moja niesprawność informatyczna, to tylko połowa przeszkody. Ważniejsza jest niestałość decyzji dotyczącej tej formy wypowiedzi - osobistej, a przecież w jakimś stopniu publicznej. Podejmę jednak tę próbę i gdyby przypadkiem udało mi się znów wedrzeć do

Zaglądając do mych początkowych, więc już chyba „przeterminowanych”, wpisów w tym blogu, pod najdawniejszym z nich znalazłem dodany całkiem niedawno miły komentarz Pani Jadwigi Prokop. Podsunięty w nim temat zasługuje chyba na to, by się nad nim zastanowić w szerszym gronie ewentualnych czytelników. Oto

Bohdan Cywiński                                                                                                           Przerośl, 9.05.2019 Fakty podstawowe tego wydarzenia są chyba znane. Na łatwo dostępnej kopii jasnogórskiego obrazu Matki Bożej ktoś zamalował złote tło postaci Maryi i Dzieciątka, pokrywając tę przestrzeń kolorami tęczy, w ostatnich latach popularnej w Polsce jako znak rozpoznawczy haseł

KAMIENIE WOŁAĆ BĘDĄ… „POWIADAM WAM: JEŚLI CI ZAMILKNĄ, KAMIENIE WOŁAĆ BĘDĄ.” To słowa Jezusa, wypowiedziane podczas uroczystego wjazdu do Jerozolimy, a przypominane nam podczas liturgii procesji z palmami w niedzielę palmową. W poniedziałek zawołały kamienie paryskiej katedry Notre Dame. Zawołały tak donośnie, ze usłyszał

Na początek o znaczeniu dwóch słów. LUBIĆ, to nie znaczy „KOCHAĆ, tylko trochę mniej”. Naprawdę KOCHAM wtedy, gdy pragnę dobra DLA OSOBY KOCHANEJ, gdy o nie zabiegam, własne dobro stawiając na dalszym planie. Dlatego KOCHANIE  jest moim darem, wartością ofiarowywaną komuś drugiemu. LUBIENIE to

WARSZAWIAK NA SUWALSZCZYŹNIE Już wiele dni temu otrzymałem  tu pierwszy wpis od Czytelniczki bloga. Pani Anna Dobrowolska-Górska chce rozwinięcia wątku współczesnej polskiej wsi, widzianej oczami warszawskiego inteligenta. Spóźniłem się z odpowiedzią, przepraszam, ale wynikło to ze starczej nieumiejętności wpisania tekstu we właściwe miejsce w

Starość nie jest taka zła. I na pewno nie jest nudna. Stopniowo uwalniając się (czy będąc uwalniany…) od zajęć i spraw, odżywiam się młodo, czasowej, myślowej, psychicznej. Uczestniczę mniej. Czasem to budzi niedosyt i żal. Ale często ulgę: już nie muszę się tym zajmować,

Kilka dni temu, kiedy wydawało się, że nadeszła już ciepła wiosna, wyskoczyliśmy z żoną na Litwę. To od nas dwa kroki, niecałe 20 kilometrów. Tym razem zaniosło nas jednak znacznie dalej, w rejon Ejszyszek, gdzie mieszka zwarta społeczność polska z niewielkimi domieszkami Białorusinów i

Kiedy w 1989 roku po 9-letniej emigracji politycznej wracaliśmy do Polski, byłem pewien jednego: chcę zamieszkać na „ścianie wschodniej”. Trochę przypadkowo padło na  nieznaną nam wcześniej podsuwalską wieś. Przyjęła nas życzliwie, zaaprobowała naszą „inność” i tak żyjemy tu spokojniutko od blisko 30 lat. Okazało

WENEZUELA - TO KAWAŁEK MOJEGO OSOBISTEGO ŚWIATA „Tymczasowy prezydent” Wenezueli, Juan Guaido, wezwał wczoraj swych bardzo licznych zwolenników do marszu na Caracas, by tam, w stolicy, obalić dotychczasowego władcę kraju. To tylko zamach stanu, czy już wojna domowa? Świat zainteresował się tym tylko dlatego,

OKIEM STARCA - taki tytuł wydaje mi się odpowiedni dla tych notatek, które w tej chwili rozpoczynam. Ich tematycznego zakresu na razie nie określam. Chciałbym zapisywać to, co wyda mi się ważne, godne pamięci - zobaczymy, dokąd mnie taki ogólny zamiar pokieruje. Jedno jest